Có được bán phần đất nằm trong sở hữu chung theo phần hay không?

Năm 2017 Tôi và ông H cùng nhận chuyển nhượng 1 thửa đất có diện tích 600m2 với giá 2 tỷ đồng, tôi và ông H mỗi người góp 1 tỷ đồng tương ứng với quyền sử dụng 300m2 đất. Sau đó, chúng tôi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do tôi và ông H đồng chủ sử dụng đất. Nay, do nhu cầu cần tiền nên tôi muốn chuyển nhượng lại phần của tôi cho người khác, luật sư cho tôi hỏi có thể thực hiện việc đó không, nếu được thì phải làm thế nào?

Trả lời:

Theo như bạn trình bày, giữa bạn và ông H có sự thỏa thuận về việc góp vốn và cùng sở hữu chung 01 diện tích đất. Thực tế bạn đã góp 01 tỷ đồng để được quyền sở hữu 300m2 trong tổng 600m2 đất sở hữu chung với ông H; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng đã thể hiện bạn và ông H là đồng chủ sử dụng thửa đất này. Do vậy, đây là hoạt động sở hữu chung theo phần được quy định tại Điều 209 Bộ luật Dân sự 2015.

Theo quy định pháp luật, bạn hoàn toàn có các quyền định đoạt đối với phần sở hữu của mình. Tuy nhiên, việc định đoạt cần được thực hiện theo trình tự được pháp luật quy định tại Điều 218 Bộ luật dân sự 2015, ông H sẽ được quyền ưu tiên mua phần sở hữu của bạn, trường hợp ông H không mua thì bạn được quyền bán cho người khác. Do đó, bạn cần chủ động gửi thông báo/liên hệ để đề nghị ông H mua lại phần tài sản của bạn trong khối tài sản chung của bạn và ông H.

Cơ sở pháp lý:

- Căn cứ Điều 209 Bộ luật dân sự 2015: “1. Sở hữu chung theo phần là sở hữu chung mà trong đó phần quyền sở hữu của mỗi chủ sở hữu được xác định đối với tài sản chung.

2. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền, nghĩa vụ đối với tài sản thuộc sở hữu chung tương ứng với phần quyền sở hữu của mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

- Căn cứ Điều 218 Bộ luật dân sự 2015 quy định về việc định đoạt tài sản chung như sau:

“1. Mỗi chủ sở hữu chung theo phần có quyền định đoạt phần quyền sở hữu của mình…

3. Trường hợp một chủ sở hữu chung theo phần bán phần quyền sở hữu của mình thì chủ sở hữu chung khác được quyền ưu tiên mua.

Trong thời hạn 03 tháng đối với tài sản chung là bất động sản, 01 tháng đối với tài sản chung là động sản, kể từ ngày các chủ sở hữu chung khác nhận được thông báo về việc bán và các điều kiện bán mà không có chủ sở hữu chung nào mua thì chủ sở hữu đó được quyền bán cho người khác. Việc thông báo phải được thể hiện bằng văn bản và các điều kiện bán cho chủ sở hữu chung khác phải giống như điều kiện bán cho người không phải là chủ sở hữu chung.

Trường hợp bán phần quyền sở hữu mà có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua thì trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày phát hiện có sự vi phạm về quyền ưu tiên mua, chủ sở hữu chung theo phần trong số các chủ sở hữu chung có quyền yêu cầu Tòa án chuyển sang cho mình quyền và nghĩa vụ của người mua; bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường thiệt hại.”